Het effect van klagen op je gezondheid

We klagen allemaal regelmatig—tegen onze familie, vrienden, collega's en soms zelfs onbekenden. Maar waar we niet altijd bij stilstaan, is dat klagen een grote impact kan hebben op onze gezondheid en ons welzijn.

Veel klagen, weinig resultaat

Vandaag de dag wordt er over van alles geklaagd. Over het weer, het werk, over mensen, de overheid of verzin het maar. Met de huidige hoge druk van moeten en altijd maar doorgaan is er genoeg stof tot mopperen.

In bepaalde situaties kan het uiten van een klacht nuttig en effectief zijn. Denk bijvoorbeeld aan contact met een klantenservice van een bedrijf over een product of een geleverde dienst waar iets mis mee is. Dan leidt klagen (hopelijk) tot een oplossing van de ongewenste situatie.

In de meeste gevallen is mopperen echter niet productief. We doen dit in de hoop onze frustratie, ontevredenheid of irritatie kwijt te raken. Het is een veelgebruikte methode om op korte termijn onze negatieve gevoelens te ventileren. Klagen wordt dan ook regelmatig gedaan om bevestiging of empathie te krijgen van de luisteraar.

Het gewenste resultaat, een gunstige verandering in de betreffende situatie of een verbetering van de gevoelens, wordt lang niet altijd behaald. Het uiten van de klacht lucht misschien even op, maar onze emoties knappen er op langere termijn niet van op. Want hoewel het fijn is als iemand onze gevoelens begrijpt en valideert, beleven we elke keer als we ons verhaal vertellen de irritatie opnieuw.  

Ook mopperen we vaak bij personen die het probleem niet kunnen verhelpen of is een situatie niet te veranderen. Bijvoorbeeld als we klagen over het weer of we beklagen ons over iets wat op het werk gebeurde met een familielid. De omstandigheden die ons frustreren veranderen dan niet door te klagen.

Impact van klagen op je gezondheid

De combinatie van herbeleven van de klacht en de hulpeloosheid, die we ervaren als de situatie niet verandert, hebben een negatieve invloed. Natuurlijk merken we daar niet echt iets van als we een enkele keer klagen, maar stiekem klagen we vaker dan we beseffen. Hoe vaker we die negativiteit ervaren, hoe meer de frustratie en hulpeloosheid zich opstapelen en ons humeur, gevoel van eigenwaarde en zelfs onze algemeen geestelijk welzijn beïnvloeden.

Voor degenen wiens levensstijl bestaat uit klagen en pessimisme kan dit zelfs invloed hebben op de lichamelijke gezondheid. Het stresshormoon cortisol zal bij die personen hoger zijn. Dit vergroot het risico op onder meer hart- en vaatziekten, diabetes en overgewicht. Optimisten leven vaak gezonder en langer blijkt uit wetenschappelijk onderzoek.

De kern van het probleem

In de Bijbel zijn vele voorbeelden te vinden van mensen die klagen en ook welke gevolgen dit heeft. Lees bijvoorbeeld maar eens Numeri 14:26-29. Het volk Israël maakt een lange reis door de woestijn naar het beloofde land. Onderweg murmureren ze steeds weer. Elke keer opnieuw uiten ze hun frustratie als ze zien op de lastige omstandigheden. Het wordt een slechte gewoonte met uiteindelijk als gevolg dat ze het beloofde land niet binnengaan.

In de kern onthult klagen een gebrek aan vertrouwen in de liefdevolle God, die het beste met je voor heeft.

In de kern onthult het klagen van de Israëlieten in de woestijn een gebrek aan vertrouwen in God en onderwerping aan Zijn wil voor hun leven. Dit is ook nu de grondslag van ons gemopper: opstandigheid tegen God, die in Zijn liefde het beste met ons voor heeft.

Oplossing

Geef je God de kans om voor jou te werken door Hem te vertrouwen of mis je Zijn voorziening door te klagen? Wil je minder klagen? De Bijbel roept je hiertoe op. “Doe alle dingen zonder morren en meningsverschillen (tegenspreken), opdat u onberispelijk en oprecht zult zijn, kinderen van God, smetteloos te midden van een verkeerd en ontaard geslacht, waaronder u schijnt als lichten in de wereld.” Filippenzen 2:14-15. En in 1 Petrus 4:9: “Wees gastvrij voor elkaar, zonder morren.”

Als mopperen een gewoonte voor je is, kan het lastig zijn (maar haalbaar!) om dit te veranderen. Betrek mensen om je heen om deze gewoonte te doorbreken. Zij kunnen je helpen in het bewust worden van de momenten waarop je klaagt of helpen om het gesprek in positieve zin om te buigen. In de blog ‘Naar Zijn gewoonte’ vind je meer informatie en tips.

Een ander Bijbels advies is om te focussen op dankbaarheid. In plaats van negatief spreken, wordt geadviseerd: “… veelmeer past dankzegging.” Efeze 5:3-4. Leg de nadruk op positieve dingen. Uit je dankbaarheid, altijd, ook in lastige omstandigheden. Onderzoek waar je invloed op hebt en wat je ten goede kan veranderen. Kijk naar wat wel goed gaat, welke zegeningen je hebt ontvangen. Benoem hoe God je heeft geholpen. Stel je vertrouwen op God. Dit zal je helpen om je minder hulpeloos te voelen en je relatie met God te verbeteren.