Een van de moeilijkste dingen in het leven is het verliezen van een dierbare of iets dat ons dierbaar is, zoals gezondheid, werk of een droom. In zo’n situatie spelen emoties zo een grote rol, dat we gemakkelijk overweldigd raken. God biedt ons in Zijn Woord focus, houvast, troost en bemoediging. In deze blog wil ik je een handreiking doen vanuit de Bijbel om je te helpen in het omgaan met het verlies wat je ervaart.
Jezus kent onze emoties
In Johannes 11 lezen we over Lazarus, de goede vriend van Jezus, die stierf. Daarin lezen we dat Jezus ook verdriet had en Hij voelt met ons mee.
“Toen Jezus haar (Maria) dan zag huilen, en ook de Joden die met haar meekwamen, zag huilen, werd Hij heftig in de geest bewogen en raakte innerlijk in beroering. En Hij zei: Waar hebt u hem gelegd? Zij zeiden tegen Hem: Heere, kom het zien.
Jezus weende. De Joden dan zeiden: Zie, hoe lief Hij hem had!” Johannes 11:33-36.
Zelfs al wist Hij dat Lazarus in het geloof gestorven was en dat Hij hem zou opwekken uit de dood, toch was hij erg emotioneel en Hij leefde mee met Martha, Maria en de anderen. Zo leeft God ook met ons mee als we verdrietig zijn.
Leg alles in Zijn handen
Toch kunnen we ons alleen voelen als we het moeilijk hebben. Ondanks dat je lieve, betrokken mensen om je heen hebt, zijn er meestal weinig die je echt begrijpen. Dat kan een eenzaam gevoel geven. Maar we mogen weten dat God onze situatie kent. En dat Hij ons volkomen begrijpt.
“Ú ziet het wél, want U aanschouwt de moeite en het verdriet,
opdat men het in Uw hand geeft;
op Ú verlaat de arme zich,
U bent geweest een Helper van de wees.” Psalm 10:14.
We worden in deze tekst ook opgeroepen onze zorgen in Zijn hand te leggen. We kunnen dit doen door volledig op God te vertrouwen.
In Psalm 31 lezen we het voorbeeld van David die zich erg verzwakt voelt door verdriet (vers 10-11). Hij geeft duidelijk aan dat hij op God vertrouwt (onder meer vers 6, 7, 15), omdat David weet dat God goed is en altijd bereid om degenen die op Hem vertrouwen te ondersteunen.
Psalm 31:24-25: “Heb de HEERE lief, al Zijn gunstelingen, want de HEERE beschermt de gelovigen, … Wees sterk en Hij zal uw hart sterk maken, u allen die op de HEERE hoopt!”
We mogen altijd bij Hem komen. Zeker ook als we vermoeid en belast zijn. Hij belooft ons dat Hij ons, naast de bovengenoemde kracht, rust zal geven (Mattheus 11:28).
Job
Als er één persoon in de Bijbel is die moest dealen met veel verlies, dan was het Job wel. Hij was de rijkste man in de wijde omgeving. Job verloor in één dag het vele vee dat hij bezat, de meeste van zijn dienaren en ook nog eens zijn tien kinderen. Hoe verdrietig zal Job geweest zijn, toen al die nare berichten hem bereikten? Toch zegt hij:
“De HEERE heeft gegeven en de HEERE heeft genomen; de Naam van de HEERE zij geloofd!” Job 1:21. Er staat bij dat Job niet zondigde en God niet onterecht de schuld gaf.
Ik denk dat Job zo kon reageren doordat hij onder meer besefte dat hij niet de bezitter, maar een rentmeester was van zijn land, bedrijf, kinderen en gezondheid. In deze visie is God de eigenaar van alles op aarde, zowel het materiële als het immateriële. Wij mensen krijgen het slechts in bruikleen.
Waarom?
In Job hoofdstuk 3 tot en met hoofdstuk 31 volgen lange discussies over de reden van het lijden van Job. Zijn “vrienden” klagen Job aan, omdat ze onterecht denken dat al zijn ellende zijn eigen schuld is.
Als ons iets naars overkomt, hebben veel mensen de neiging om op zoek te gaan naar de oorzaak. Waarom? Waarom is mij dit overkomen?
De reden van het lijden is niet altijd direct duidelijk. Daarnaast heeft het zoeken naar de oorzaak een aantal risico’s. Het kan ertoe leiden dat we God afwijzen en hard worden, door Hem als schuldige aan te wijzen en te verwerpen dat God uit ellende iets goeds kan laten voortkomen. Of het kan geven dat we op onszelf gericht raken en in eigen kracht proberen problemen op te lossen. In de hoofdstukken 38 tot en met 41 van Job spreekt God tot Job. Hij wijst hem erop dat Hij de Almachtige Schepper is. Job verootmoedigt zich en antwoordt dan: “Ik weet dat U alles vermag, en geen plan is onmogelijk voor U. Wie is hij, zegt U, die Mijn raad verbergt zonder kennis? Zo heb ik verkondigd wat ik niet begreep, dingen die te wonderlijk voor mij zijn en die ik niet weet.” Job 42:2-3.
Waartoe?
Soms weten we niet waarom iets gebeurt in ons leven. Wellicht kunnen we later op de situatie terugkijken en zien dat God het ten goede heeft gebruikt. Jozef is daar een voorbeeld van. Zijn broers handelden verkeerd toen ze Jozef verkochten als slaaf, maar als hun vader Jakob vele jaren later gestorven is, zegt Jozef tegen zijn broers: “Wees niet bevreesd, want sta ik soms op de plaats van God? Jullie hebben kwaad tegen mij bedacht, maar God heeft dat ten goede gedacht, om te doen zoals het op deze dag is: een groot volk in leven te houden. Nu dan, wees niet bevreesd. Ikzelf zal jullie en jullie kleine kinderen onderhouden. Zo troostte hij hen en sprak hij naar hun hart.” Genesis 50: 19-21
In plaats van 'waarom' kunnen we dus beter vragen: 'waartoe?' God vraagt ons dicht bij Hem te blijven, zodat Hij ons kan helpen. De Israëlieten verloren hun land, hun thuis en als ze niet uitkeken ook hun geloof toen ze in ballingschap in Babel waren. God belooft hun: “Ik immers, Ik ken de gedachten die Ik over u koester, spreekt de HEERE. Het zijn gedachten van vrede en niet van kwaad, namelijk om u toekomst en hoop te geven. Dan zult u Mij aanroepen en heengaan, u zult tot Mij bidden en Ik zal naar u luisteren. U zult Mij zoeken en vinden, wanneer u naar Mij zult vragen met heel uw hart. Ik zal door u gevonden worden, spreekt de HEERE.” Jeremia 29:11-14a.
Hij bracht een ommekeer teweeg in de situatie van de Israëlieten. God belooft ons dat Hij ons een toekomst en hoop wil geven. Hij kan dat ook in jouw leven doen!
Ten slotte
We mogen al onze zorgen en problemen in gebed bij God neerleggen en de beloftes in Zijn Woord claimen. We kunnen er zeker van zijn dat Hij ons hoort. “U hebt de wens van de zachtmoedigen gehoord, HEERE, U zult hun hart versterken, Uw oor zal er acht op slaan om de wees en de verdrukte recht te doen.” Psalm 10:17-18a.
Emoties mogen er zijn. Dat is wat ons mens maakt. Maar blijf ondertussen vertrouwen op God, ook als je niet begrijpt waarom je in een nare situatie zit. Hij wil je troosten en kracht geven. En wellicht kan er ook uit jouw situatie iets goeds voortkomen.
Mijn hoop en gebed voor jou staat in Psalm 20:2-3, 5-6:
“Moge de HEERE u verhoren in de dag van benauwdheid,
de Naam van de God van Jakob u in een veilige vesting zetten.
Moge Hij u hulp zenden uit het heiligdom
en u ondersteunen uit Sion. …
Moge Hij u overeenkomstig de wens van uw hart geven
en al uw voornemens in vervulling doen gaan.
Wij zullen juichen over uw heil
en de vaandels opheffen in de Naam van onze God.
Moge de HEERE al uw verlangens vervullen.”