Voor alles is een tijd zegt Salomo in Prediker hoofdstuk 3, ook een tijd om te zwijgen en om te spreken, maar wanneer moeten we stil zijn en wanneer moeten we onze mond open doen? Dat kan best wel eens lastig zijn, want veel meningsverschillen en ruzies ontstaan door woorden. Soms doordat ze ondoordacht en te gehaast worden gesproken, andere keren door bepaalde emoties of een gekwetst ‘ik’. Vervolgens kan een conflict gemakkelijk overgaan in het spreken van boze woorden en persoonlijke aanvallen.
Omgaan met conflict
We komen allemaal wel eens in een meningsverschil terecht. Onze woorden zijn moeilijk in bedwang te houden. “Want wij struikelen allen in veel opzichten. Als iemand in woorden niet struikelt, is hij een volmaakt man, die bij machte is om ook het hele lichaam in toom te houden.” Jakobus 3:2.
Jakobus beschrijft de tong als een klein onderdeel van ons lichaam, die toch een heel groot effect heeft. “Zo is ook de tong een klein lichaamsdeel, en roemt toch van grote dingen. Zie eens hoe een klein vuur een grote hoop hout aansteekt.” Jakobus 3:5.
“De Heere staat conflicten toe om de ziel voor te bereiden op vrede.” GC663. “Door conflict wordt het spirituele leven versterkt. Beproevingen die goed doorstaan worden, zullen een standvastigheid van karakter en kostbare geestelijke genaden ontwikkelen. De volmaakte vrucht van geloof, zachtmoedigheid en liefde rijpt vaak het beste te midden van onweerswolken en duisternis.” Christ's Object Lessons, 61 (1900).
Het is dus belangrijk om te leren op de juiste manier met onenigheid om te gaan. Verspreid door de hele Bijbel vinden we aanwijzingen hoe we dat kunnen doen. Laten we enkele strategieën onderzoeken.
Doof het vuur
Salomo gebruikt hetzelfde beeld als Jakobus en hij zegt in Spreuken: “Als er geen hout meer is, dooft een vuur, en als er geen lasteraar is, houdt een ruzie op.” Spreuken 26:20. Een paar hoofdstukken eerder lezen we: “Verdrijf een spotter, en de ruzie is weg, en het geschil zal mét de schande ophouden.” Spreuken 22:10.
Jezus leert ons in Mattheus 5 hoe we met diverse conflictsituaties moeten omgaan. Niet oog voor oog en tand voor tand, maar “Ik zeg u echter dat u geen weerstand moet bieden aan de boze; maar wie u op de rechterwang slaat, keer hem ook de andere toe” Mattheüs 5:39. Christus leert ons liefde. Is dat niet de samenvatting van alles? God liefhebben boven alles en onze naaste als onszelf? “Pas op dat niemand kwaad met kwaad vergeldt, maar jaag altijd het goede na, en voor elkaar en voor allen.” 1 Thessalonicenzen 5:15.
Meningsverschillen zullen er altijd zijn. Het is aan ons hoe we erop reageren. “Een zacht antwoord keert woede af, … de tong van de wijzen betekent genezing.” Spreuken 15:1, Spreuken 12:18. Laten we het vuur verder oplaaien of tonen we Gods liefde en genade?
Gebed
Het is niet gemakkelijk om het vuur te doven als we verzocht worden. David bidt als hij in verzoeking komt. “HEERE, zet een wacht voor mijn mond, behoed de deur van mijn lippen. Laat mijn hart zich niet neigen naar een slechte zaak, om goddeloze daden te verrichten met mannen die onrecht bedrijven.” Psalm 141:3-4.
Ook Jakobus bemoedigt ons in het eerste hoofdstuk van zijn brief. Hij raadt aan om in gebed te gaan om God om wijsheid te vragen als we in een moeilijke situatie terecht komen. “En als iemand van u in wijsheid tekortschiet, laat hij die dan vragen aan God, Die aan ieder overvloedig geeft en geen verwijten maakt, en ze zal hem gegeven worden.” Jakobus 1:5.
Ons eigen verlangen, die tot zonde leidt, is de oorzaak van strijd. En boosheid geeft geen gerechtigheid (Jakobus 1:14,15 en 20).
De wijsheid van God, die we door gebed in Gods Woord en Zijn leiding in ons leven ontvangen, moet het effect hebben dat “ieder mens moet haastig zijn om te horen, maar traag om te spreken en traag tot toorn.”Jakobus 1:19. Het is verstandig om even stil te zijn en oprecht te luisteren naar wat de ander te zeggen heeft.
Luisteren
Job geeft aan dat hij bereidt is om naar terechtwijzing te luisteren. “Onderwijs mij, dan zal ík zwijgen, doe mij begrijpen waarin ik gedwaald heb. Wat zijn oprechte woorden krachtig!” Job 6:24-25.
Een nederige, open houding is belangrijk om te luisteren naar een ander. Sta open voor feedback. Niemand is onfeilbaar en soms zien we onze eigen tekortkomingen niet. Daarom kan het behulpzaam zijn als iemand je erop wijst. We moeten een bereidheid hebben om onze fouten te corrigeren.
“Maar als uw broeder tegen u gezondigd heeft, ga naar hem toe en wijs hem terecht tussen u en hem alleen; als hij naar u luistert, hebt u uw broeder gewonnen.” Mattheüs 18:15.
Het is toch alleen maar winst als de eerste stap van de kerkelijke tucht voldoende is en de volgende stappen niet nodig zijn?
Tenslotte
Een conflictsituatie is stressvol, dat weten we allemaal, maar als we daar op de juiste manier mee omgaan kan het leiden tot een positieve verandering. De Bijbel leert ons dat we geen hout moeten gooien op het vuur van verdeeldheid door harde woorden. Deel Gods liefde en genade om meningsverschillen te stoppen. “Een woord op het juiste moment gesproken, is als gouden appels in zilveren schalen.” Spreuken 25:11.
Dat is geen gemakkelijke opgave en uit onszelf kunnen we dat niet. In gebed kunnen de Heere vragen om wijsheid, de goede woorden en een juiste houding. God is bereid dat gebed te beantwoorden.